Participatieaanpak Wervend Perspectief Beilen

Dit document is gemaakt door de gemeente Midden-Drenthe en SIR Communicatie & Participatie op 20 juni 2024. Auteur van het document is SIR Communicatie & Participatie.

1. Waarom deze aanpak

We gaan in op de opgave, aanleiding en verschillende fases.

In de gemeente Midden-Drenthe zijn er veel mensen op zoek naar een woning. Daarom heeft de gemeente zichzelf in de woonvisie als doel gesteld om sterk in te zetten op nieuwbouw. Het grootste deel daarvan moet in Beilen komen, omdat dit de grootste kern is met de meeste voorzieningen en die het best bereikbaar is. Het verkennende onderzoek van het project Wervend Perspectief Beilen laat de locaties Alting en Smalbroek zien als kansrijke locaties woningbouw rondom Beilen. De komende periode wordt aan de gemeente voorgesteld om voor deze locaties een haalbaarheidsonderzoek te verrichten.

De gemeente Midden-Drenthe snapt dat deze mogelijke plannen voor nieuwbouw veel effect hebben op de omgeving. En dat er onder inwoners van Alting en Smalbroek weerstand is tegen de woningbouwplannen. Daarnaast is in december de Wet Voorkeursrecht op percelen van huiseigenaren in de buurtschappen toegepast. Dit heeft veel indruk gemaakt en heeft ervoor gezorgd dat een deel van de inwoners het gevoel hebben dat de gemeente niet transparant en volledig is geweest in haar communicatie. Daarom wil de gemeente Midden-Drenthe op een zorgvuldige manier in gesprek over wat voor de inwoners belangrijk is wanneer er woningen toegevoegd worden in de buurtschappen. In dit gesprek wil de gemeente ophalen hoe er woningen toegevoegd kunnen worden in de buurtschappen, op een manier waarbij fijn wonen, werken en recreëren voorop blijft staan. De gemeente is zich daarbij bewust dat wanneer de omgeving meedenkt in deze gesprekken, dit niet automatisch zorgt dat ze het ook eens zijn met de woningbouwplannen.

Het participatieproces moet aansluiten op waar het project op dat moment staat. Daarom beschrijven we eerst de projectfasen en het eindresultaat van die fase. Kan de omgeving invloed uitoefenen op dit eindresultaat? Dan is er in die fase ruimte voor participatie. Als hier geen ruimte voor is, dan zet de gemeente in op goede communicatie. Het project bestaat uit 5 fasen:

  • Initiatieffase
  • Definitiefase
  • Ontwerpfase
  • Besluitvormingsfase
  • Realisatiefase

 

Initiatieffase

Op dit moment wordt de initiatieffase afgerond. In deze fase is onderzocht welke locaties kansrijk zijn voor woningbouw. Tijdens de raadsvergadering op 30 mei is vastgesteld dat er verder kan worden gegaan met de zoekgebieden Alting en Smalbroek. Deze fase is met het vaststellen van het Wervend Perspectief Beilen afgerond. In deze fase is niet geparticipeerd, alleen gecommuniceerd.

Oplegger bij deze aanpak

Bij het maken van deze participatieaanpak zijn we in gesprek gegaan met vertegenwoordigers van inwoners uit Alting en Smalbroek. De aanwezige inwoners zijn het niet eens met de locatiekeuze en hoe het proces tot nu toe loopt. Zij waren aanwezig onder protest, wat zij toelichten in de opleggers (bijlage 1 & 2). Hier beschrijven zij hoe ze denken over de locatiekeuze voor woningbouw in Alting en Smalbroek en waarom zij toch deelnamen aan de Fasterclass.

Definitiefase

In de definitiefase wordt het haalbaarheidsonderzoek naar nieuwbouw in de zoekgebieden uitgevoerd. Deze resultaten worden opgenomen in de Nota van Uitgangspunten. Hierin staat aan welke voorwaarden het conceptstedenbouwkundigplan moet voldoen. Wanneer uit het onderzoek blijkt dat de zoekgebieden niet geschikt zijn voor woningbouw, dan zullen de volgende fasen niet worden doorlopen. In het uitvoeren van de onderzoeken kunnen inwoners aangeven of er specifieke punten zijn waarvan het goed is dat de gemeente dit vooraf al weet en dit mee kan nemen bij de onderzoeken. Dit geeft de gemeente aan via de nieuwsbrief en website. Dit valt verder buiten de kaders van dit participatieplan. De uitkomsten van het onderzoek worden met de omgeving gecommuniceerd.

Ontwerpfase

In deze fase wordt het conceptstedenbouwkundig plan gemaakt. Dit is een gedetailleerde beschrijving en tekening van hoe Alting en Smalbroek eruit komen te zien. En waaraan de bouw van de woningen moet voldoen. In deze fase is er ruimte voor participatie over de invulling van het stedenbouwkundig plan. Ook wordt er gecommuniceerd over het proces.

Besluitvormingsfase

Na het maken van het stedenbouwkundig plan zullen de omgevingsplannen voor de gebieden worden aangepast en vastgesteld. De aanpassingen van het omgevingsplan worden aan de gemeenteraad voorgelegd voor goedkeuring. Hier is geen ruimte voor participatie. Wel wordt er gecommuniceerd over het proces en de beslissing van de raad.

Realisatiefase

In de realisatiefase zullen de woningen uit het stedenbouwkundig plan gebouwd worden. We verwachten dat hier ruimte is voor participatie. Maar de invulling hiervan is afhankelijk van wat er uit de eerdere fasen komt. Daarom is de realisatiefase geen onderdeel van de participatieaanpak.

Leeswijzer

In de komende hoofdstukken staat de participatieaanpak beschreven voor de definitie- en ontwerpfase. Omdat hier ruimte is voor participatie. Hoofdstuk 2 beschrijft het participatiedoel, de ruimte voor inbreng en de participatievragen voor deze fasen. Hoofdstuk 3 beschrijft het publiek dat in deze fasen participeert. In hoofdstuk 4 vind je de participatiematrix, de samenvatting en de toelichting op de matrix. Deze beschrijft hoe het participatieproces er uit komt te zien. Ten slotte staat in hoofdstuk 5 de planning en organisatie van het participatieproces en de communicatie beschreven.

Maken van de participatieaanpak

Voor de totstandkoming van deze matrix organiseerden we op 28 maart jl. een Fasterclass sessie. Samen met 4 ambtenaren uit gemeente Midden-Drenthe en 2 vertegenwoordigende inwoners uit Alting en Smalbroek doorliepen we de 4 sleutels van het Relevant Gesprek®. De antwoorden op deze sleutels vormen de bouwstenen om te komen tot de aanpak in de participatiematrix.

2. Welke vragen willen we wie stellen

De gemeente Midden-Drenthe wil de participatie en communicatie voor dit project zorgvuldig aanpakken. Daarom formuleren we eerst het participatiedoel en de ruimte voor inbreng. Zo weten we vooraf wat er gebeurt met de inbreng van de deelnemers en hoe deze inbreng wordt verwerkt in het eindresultaat. Zo is duidelijk waarover de omgeving mee kan praten. Op basis hiervan formuleren we de participatievraag.

In het vorige hoofdstuk hebben we beschreven wat het inhoudelijke eindresultaat per fase is. In dit hoofdstuk formuleren we per fase het participatiedoel en de ruimte voor inbreng van de deelnemers, dit vormt de basis voor de participatievraag.

2.1.1 Definitiefase

Het eindresultaat van deze fase is om te komen tot een Nota van Uitgangspunten voor woningbouw in Alting en Smalbroek. Door aan de omgeving te vragen welke voorwaarden van belang zijn, vergroten we de kwaliteit van de Nota van Uitgangspunten. Om dit participatiedoel te halen willen we de omgeving een advies uit laten brengen over de voorwaarden voor woningbouw.

Voordat het gesprek met de omgeving over voorwaarden voor woningbouw gevoerd kan worden, doet de gemeente in overleg met de georganiseerde inwoners een aanzet voor de voorwaarden. Zo kunnen de inwoners gericht reageren op de concept voorwaarden en deze aanvullen. Dit betekent niet dat de voorwaarden voorafgaand aan het gesprek al vastliggen. De participatie voor de definitiefase is daarom opgeknipt in 3 stappen:

  • a. In stap a) raadpleegt de gemeente Midden-Drenthe georganiseerde inwoners uit Alting en Smalbroek over welke voorwaarden volgens hen belangrijk zijn om prettig te wonen, leven en ondernemen in de buurtschappen. Zo weet de gemeente welke onderwerpen voor de inwoners belangrijk zijn. Dit gebruikt de gemeente als input voor de conceptvoorwaarden. Hierbij hoort de volgende participatievraag: 'Wat zijn de belangrijkste voorwaarden voor woningbouw om over in gesprek te gaan met de inwoners van Alting en Smalbroek?'
  • b. In stap b) werkt gemeente Midden-Drenthe de conceptvoorwaarden voor woningbouw in Alting en Smalbroek uit. Dit doet de gemeente in co-productie met expertpartners op basis van de input uit stap a). Hier horen de volgende participatievragen bij:
    • Wat zijn de conceptvoorwaarden voor woningbouw in Alting en Smalbroek die we voor willen leggen in het gesprek met de omgeving?
    • Wat zijn inhoudelijke kaders voor het gesprek met de omgeving?
  • c. In stap c) wordt het gesprek met de inwoners van de buurtschappen gevoerd over de voorwaarden. Het advies uit de gesprekken neemt de gemeente mee in de Nota van Uitgangspunten. Bij dit gesprek met de omgeving horen de volgende participatievragen:
    • Zijn dit de voorwaarden die je wil meegeven aan de ontwerper die het concept stedenbouwkundig plan (inclusief inpassing in de omgeving) moet gaan maken?
    • Welke voorwaarden voor het concept stedenbouwkundig plan (inclusief inpassing in de omgeving) mis je?

 

Uitleg ruimte voor inbreng

In beide fasen vraagt de gemeente de inwoners om een advies. Wat betekent dit? Als je mensen vraagt om te adviseren, dan is de intentie dat je dit advies overneemt. Doet je dit niet, dan moet je goed uitleggen waarom je het advies niet overneemt.

En wat betekent het als je iemand raadpleegt? En wat is het verschil hiertussen? Bij raadplegen haal je breed op wat voor de deelnemers belangrijk is. De gemeente duidt zelf wat haalbaar is. Je koppelt uiteraard terug wat je wel en niet overneemt, maar dit vraagt een minder uitgebreide voorbereiding dan adviseren.

2.1.2 Ontwerpfase

Het eindresultaat van de ontwerpfase is om te komen tot een concept stedenbouwkundigplan. Op basis van de voorwaarden uit de Nota van Uitgangspunten, maken de ontwerpers een aanzet voor een concept stedenbouwkundigplan. Deze scherpen we aan met input vanuit de omgeving. Zo willen we de kwaliteit van het concept-stedenbouwkundigplan te vergroten. Om dit participatiedoel te halen vraagt de gemeente Midden-Drenthe de omgeving om advies. Om het concept stedenbouwkundigplan hiermee aan te scherpen. We knippen de ontwerpfase op in 2 stappen:

  • a. In stap a) raadpleegt de gemeente Midden-Drenthe de inwoners van Beilen en omgeving om te komen tot het eerste concept van het stedenbouwkundigplan. Hiermee gaan we het gesprek met omwonenden aan in stap b). Op basis van deze eerste reactie kunnen de plannen aangescherpt worden. Hierbij hoort de participatievraag: 'Heeft u suggesties voor hoe we het concept stedenbouwkundig plan (inclusief inpassing in de omgeving) aan kunnen scherpen zodat het beter past bij het karakter en de behoeften van Beilen?'
  • b. In stap b) vraagt de gemeente Midden-Drenthe een advies van de omgeving om de conceptplannen aan te scherpen tot een definitief concept stedenbouwkundigplan: 'Hoe kunnen we het concept stedenbouwkundig plan (inclusief inpassing in de omgeving) aanscherpen zodat het beter past bij het karakter van Alting/Smalbroek?'

3. Betrokkenen

We gaan in gesprek met verschillende betrokkenen. Deze delen we in aan de hand van hun rol (beslisser, gebruiker, beïnvloeder, leverancier) en hun betrokkenheid (meeweten, meedenken, meewerken, meebeslissen). In dit hoofdstuk lichten we dit verder toe.

Beslissers zijn de partijen die bij de Nota van Uitgangspunten en het stedenbouwkundigplan beslissen wat hier wel en niet inkomt. En de partijen die deze uiteindelijk vaststellen. Deze rol ligt bij de gemeenteraad en het college van B&W.

De ambtenaren van gemeente Midden-Drenthe werken in beide fasen mee aan het organiseren van het participatieproces en het uitvoeren van het project WBP.

Met gebruikers bedoelen we de (in)directe gebruikers van de te bouwen buurtschappen. In eerste instantie gaat het hierbij om de huidige inwoners van Alting, Smalbroek en van Beilen en omstreken. Omdat zij de gevolgen merken van de woningbouwplannen. De toekomstige bewoners worden nog niet betrokken, omdat deze groep heel breed en nog niet in beeld is.

De gemeente is niet de enige partij die publieke taken uitvoert in de buurtschappen. Het waterschap onderhoudt de watergangen en het WMD heeft een pompwaterstation in Alting. En er is sprake van een waterwingebied en een waterbeschermingsgebied. Deze gebieden stellen harde voorwaarden aan de woningbouw. Daarom werken zij mee met het opstellen van de voorwaarden voor de woningbouw als expertpartners.

De ontwerpers van Land-iD werken in de ontwerpfase mee aan het maken van de ontwerpen. Ook zijn energieleveranciers belangrijke uitvoerders/leveranciers in het gebied.

In de definitiefase gaan we in gesprek met georganiseerde inwoners. Dit zijn groepen inwoners die bezig zijn met dit onderwerp. Zij zijn het gesprek met de gemeente aangegaan met als doel om de uitkomst van het proces te beïnvloeden. Voor Alting is dit de ‘Stichting Behoud Alting’. Namens Smalbroek is dit ‘behoud Smalbroek’, maar ook inwoners die bij buurtvereniging Smalhorst zitten zijn betrokken bij dit vraagstuk.

Bij het maken van deze participatieaanpak heeft de gemeente deze groepen gevraagd om mee te denken als vertegenwoordigers van al de inwoners uit Alting en Smalbroek. In het participatieproces krijgen zij een inhoudelijke rol.

Belangrijk hierbij is dat de georganiseerde inwoners niet iedereen, en dus ook niet alle belangen, in de buurtschappen vertegenwoordigen.

4. Overzicht participatieaanpak

Hieronder staat de participatiematrix voor het Wervend Perspectief Beilen. In de matrix staat per fase staat hoe de participatieaanpak er voor die fase uitziet. Een toelichting op de matrix staat in bijlage 3.

Fase en eindresultaat Participatiedoel Publiek Participatievragen Betrokkenheid & ruimte van inbreng In te zetten gespreksvormen
Definitiefase 1a. Ophalen welke voorwaarden belangrijk zijn voor de omgeving. Kwaliteit Stichting Behoud Alting, Buurtvereniging Smalhorst Wat zijn de belangrijkste voorwaarden voor woningbouw om over in gesprek te gaan met de inwoners van Alting en Smalbroek? Meedenken door te raadplegen Intakegesprek. In gesprek met de gemeente schetsen vertegenwoordigers van de georganiseerde inwoners welke (voor)waarden belangrijk zijn als er in de toekomst woningen toegevoegd worden in Alting en Smalbroek.
Definitiefase 1b. Intern proces: Komen tot een voorstel voor voorwaarden en kaders. Kwaliteit Experts van binnen en buiten gemeente Wat zijn de conceptvoorwaarden voor woningbouw in Alting en Smalbroek die we voor willen leggen in het gesprek met de omgeving? Wat zijn inhoudelijke kaders voor het gesprek met de omgeving? Meewerken door te coproduceren Intern proces. Het projectteam van Wervend Perspectief Beilen komt met (expert)partners tot de concept voorwaarden waar woningbouw in Alting en Smalbroek aan moet voldoen.
Definitiefase 1c. Vaststellen doelstellingen en voorwaarden voor woningbouw in Alting en Smalbroek in nota van uitgangspunten. Kwaliteit Inwoners Alting, Smalbroek en expertpartners gemeente. Zijn dit de voorwaarden die je wil meegeven aan de ontwerper die het concept stedenbouwkundig plan (inclusief inpassing in de omgeving) moet gaan maken? Welke voorwaarden voor het concept stedenbouwkundig plan (inclusief inpassing in de omgeving) mis je? Meedenken door te adviseren Voorwaardensessie(s). In interactieve sessie(s) met de inwoners van Alting en Smalbroek in gesprek over de concept voorwaarden om te komen tot de definitieve voorwaarden waar woningbouw aan moet voldoen.
Ontwerpfase 2a. Een schetsontwerp voor het concept stedenbouwkundig plan. Kwaliteit Inwoners Beilen en omstreken Heeft u suggesties voor hoe we het concept stedenbouwkundig plan (inclusief inpassing in de omgeving) aan kunnen scherpen zodat het beter past bij het karakter en de behoeften van Beilen? Meedenken door te raadplegen Online platform. De gemeente presenteert de tekeningen uit het eerste concept van het stedenbouwkundigplan. Inwoners uit Beilen mogen online reageren op deze plannen en suggesties doen voor aanpassingen.
Ontwerpfase 2b. Een schetsontwerp voor het concept stedenbouwkundig plan. Kwaliteit Inwoners Alting en Smalbroek Hoe kunnen we het concept stedenbouwkundig plan (inclusief inpassing in de omgeving) aanscherpen zodat het beter past bij het karakter van Alting/Smalbroek? Meedenken door te adviseren Aanscherpsessies. De gemeente presenteert de tekeningen uit het eerste concept van het stedenbouwkundigplan. In aparte sessies voor Alting en Smalbroek wordt het concept-stedenbouwkundig plan verder aangescherpt.

5. Planning en organisatie

Lees meer over de planning en organisatie van de participatie.

Onderstaand hebben we de voorlopige planning voor het project opgesteld. Deze planning is onder voorbehoud van het gemeentelijke besluitvormingsproces.

HoofdlijnplanningDeadline
Opleveren + vaststellen participatieaanpakMei 2024
Besluitvorming initiatieffase ‘Wervend Perspectief Beilen’30 mei 2024
Participatie definitiefase 1a: Intakegesprekken met georganiseerde inwonersKwartaal 2 en 3 2024
Definitiefase 1b: Uitwerken voorwaardenKwartaal 3 2024
Participatie Definitiefase 1c: Voorwaardensessies met bewoners van Alting en SmalbroekKwartaal 3 2024
Uitwerken en besluitvorming Nota van Uitgangspunten + ontwerpen concept stedenbouwkundigplan door Land iDKwartaal 3 en 4 2024
Participatie ontwerpfase 2a: Online raadplegen omgeving over stedenbouwkundigplanKwartaal 4 2024
Participatie ontwerpfase 2b: Aanscherpen stedenbouwkundigplanKwartaal 4 2024
Opleveren stedenbouwkundig planKwartaal 1 2025

De gemeente Midden-Drenthe vindt goede en zorgvuldige communicatie richting inwoners en belanghebbenden van de deelgebieden ontzettend belangrijk. Daarom stellen wij de volgende doelen:

  • Communicatie en participatie zijn inclusief: alle betrokkenen zijn in beeld en krijgen de mogelijkheid om deel te nemen. Om te kijken of de gemeente al de betrokkenen in beeld heeft, kunnen we ons laten adviseren door de georganiseerde inwoners.
  • Communicatie over het proces is tijdig: met als voorbeeld: deelnemers worden 3 weken voor een fysieke bijeenkomst uitgenodigd, zodat zij er rekening mee kunnen houden.
  • We koppelen de resultaten terug: aan de deelnemers wordt teruggekoppeld wat er met hun inbreng wordt gedaan en waarom.
  • We communiceren over inhoudelijke ontwikkelingen: voor de inwoners is het belangrijk dat zij op tijd informatie krijgen over de inhoudelijke ontwikkelingen, zodat zij zich goed voor kunnen bereiden voor de participatiegesprekken.
  • We reageren (tijdig) op vragen: betrokkenen weten waar ze terecht kunnen met vragen en krijgen tijdig antwoord.

Door deze doelen te stellen, willen we zorgen dat de inwoners zorgvuldig en goed betrokken worden.

Organisatie van de communicatie en participatie

Voor een zorgvuldige uitvoering van dit plan en het behalen van de communicatiedoelstellingen is een goede organisatie van de communicatie en participatie nodig. Dit pakt de gemeente Midden-Drenthe intern op.

Bijlagen

U vindt de bijlagen:

  • Oplegger Alting
  • Oplegger Smalbroek
  • Toelichting participatieaanpak

Inwoner Alting aan het woord:

'Op 28 maart 2024 heb ik als ‘aangewezen vrijwilliger’ van het buurtschap Alting, deelgenomen aan de ‘fasterclass’ participatie door SIR. Tijdens deze sessie was ik als vertegenwoordiger van Alting aanwezig en ook een vertegenwoordiger uit Smalbroek, eveneens een buurtschap overvallen door plannen voortkomend uit het Wervend Perspectief Beilen.

Voorafgaand aan de ‘fasterclass’ hebben wij beiden nadrukkelijk uitgesproken waarom wij deelnemen aan deze sessie en dat wij onze standpunten omtrent de tot nog toe gevolgde procedures en (non)communicatie van de gemeente Midden-Drenthe niet willen weglaten uit enig verslag van deze bijeenkomst. Daarom is besloten een zogenoemde ‘oplegger’ toe te voegen waarin onze motivatie beschreven staat.

Als ‘Altinger’ zal ik dit nu voor mijn buurtschap doen: SIR is een bureau gespecialiseerd in communicatie en participatie oplossingen bij onder andere maatschappelijke vraagstukken en werkt daarbij met een door hen ontwikkelde methode genaamd: ‘Relevant Gesprek’. Het bureau is ingeschakeld door de gemeente Midden-Drenthe om de participatie te begeleiden van inwoners die betrokken raken of getroffen worden door plannen die voortkomen uit het onlangs geopenbaarde Wervend Perspectief Beilen.

Het model van participatie waarover gesproken wordt, het traject waarbij deze participatie ingezet kan worden, betreft het ontwikkelen en uitvoeren van woningbouw met bijbehorende infrastructuur in onder andere het buurtschap Alting.

In een matrix wordt de participatieaanpak voor het Wervend Perspectief beschreven en ik gebruik de eerste twee alinea’s van de beschrijving door SIR om snel tot duiding van mijn standpunt te komen. Hieronder wat SIR daarover heeft geschreven:

Bijlage 1.1 De opgave en aanleiding

Het aantal woningzoekenden in de gemeente Midden-Drenthe is groot. Daarom heeft de gemeente zichzelf in de woonvisie als doel gesteld om voor 2030 een groot aantal woningen toe te voegen. Het grootste deel daarvan moet in Beilen komen, aangezien dit de grootste kern is met de meeste voorzieningen en die het best bereikbaar is. Uit het onderzoek van het project Wervend Perspectief Beilen bleek dat de buurtschappen Alting en Smalbroek de meest kansrijke zoekgebieden voor woningbouw rondom Beilen zijn. De komende periode wordt uitgezocht óf en hoe de buurtschappen zich lenen voor woningbouw. Het projectdoel is dan ook: Het bouwen van woningen in Alting en Smalbroek op een manier die past bij de omgeving.

Dit is een ontwikkeling die veel impact heeft op de inwoners van Alting en Smalbroek. Daar komt bij dat de gemeente Midden-Drenthe de Wet Voorkeursrecht op percelen van huiseigenaren uit de buurtschappen heeft toegepast, ook dit heeft veel indruk gemaakt. Daarom wil de gemeente Midden-Drenthe in gesprek over wat voor de inwoners belangrijk is als er woningen toegevoegd worden in de buurtschappen. Dit draagt bij aan het projectdoel omdat de inwoners van Alting en Smalbroek kunnen vertellen wat volgens hen past bij de buurtschappen.

[toevoeging SIR: dit is de opgave en aanleiding uit de concept participatiematrix, deze is in dit document aangepast]

Tijdens de introductie van alle deelnemers aan de ‘fasterclass’ heb ik aangegeven dat mijn aanwezigheid in geen enkel opzicht een goedkeuring behelst van de plannen van de gemeente of over de manier waarop deze plannen zijn ontwikkeld, opgelegd, tot stand gekomen en gecommuniceerd. Als de suggestie gewekt wordt dat mijn aanwezigheid betekent dat Alting nu al deelnemer is aan het uitvoeren van het Wervend Perspectief Beilen stap ik gelijk op. Het is mijn overtuiging dat nagenoeg niets van wat in de boven beschreven eerste vier zinnen uit ‘opgave en aanleiding’ staat juist is en als gevolg daarvan alle daaropvolgende besluiten en plannen hun grondslag missen.

Weigeren aan tafel te zitten voor een gesprek achten wij onjuist en daarom zit ik hier toch, waarbij ik mijzelf vooraleerst als toehoorder zal opstellen.

Aanvullend wijs ik erop dat de Stichting Behoud Alting weliswaar de uitgenodigde partij is, maar dat er binnen de inwonersgroep van Alting nog geen inventarisatie is geweest wie of met hoeveel inwoners wij vertegenwoordigd zullen zijn. Bovendien zijn de belangen van de bewoners van Alting heel verschillend, waardoor één persoon onmogelijk alle bewoners kan vertegenwoordigen.'

Mensen die langer op Smalbroek wonen hebben hun woonomgeving in al die jaren behoorlijk zien veranderen, o.a. door de aanleg van de rondweg, industrieterrein De Dambroeken, plan Nagtegael. Op 7 percelen Smalbroek is vorig jaar de wvg gevestigd i.v.m. Smalbroek als kansrijke locatie voor woningbouw.

Smalbroek is door de gemeente uitgenodigd om 28 maart jl. via 1 afgevaardigde mee te denken in een overleg om tot een participatieplan voor de gemeente te komen. Onze afgevaardigde is in overleg met haar achterban ‘onder protest’ aanwezig. Zij vertegenwoordigt:

  • Het bestuur van de buurtvereniging ‘Smalhorst”. De bouwplannen van de gemeente hebben consequenties voor het aanzien van HEEL Smalbroek.
  • Behoud Smalbroek. Dat is een groep van 6 eigenaren, op hun percelen is eind 2023 de wvg gevestigd. Behoud Smalbroek bezwaart tegen woningbouw op Smalbroek.
  • Twee eigenaren van percelen waarop het voorkeursrecht is gevestigd maar die om moverende redenen niet zijn aangesloten bij Behoud Smalbroek. Allen willen graag ingelicht worden over de uitkomsten en het vervolg.

 

Onze verwachtingen

Vertegenwoordigers van Smalbroek aan het woord:

'De betekenis van zinvolle participatie is voor ons dat wij vroegtijdig betrokken worden en zijn bij het beleid/de plannen van de gemeente. Wij verwachten dat de gemeente faciliteert door in te spelen op onze ideeën en denkkracht. Wij verwachten van de gemeente communicatie over de processtappen, notulen i.v.m. terugkoppeling van het resultaat aan de achterban en duidelijkheid over wat de gemeente met onze inbreng doet. Wij verwachten dat in raadsvoorstel wordt aangegeven hoe wij zijn betrokken en wat de resultaten hiervan zijn. Laat de uitkomsten van overleg met Smalbroek deel uitmaken van het besluitvormingsproces.

Toelichting op ‘Onder protest’ aanwezig zijn

  • Wij denken mee vanuit de verantwoordelijkheid die wij voelen om Beilen mooier en beter te maken, binnen de context en gericht op de lange termijn. Meer specifiek denken wij mee vanuit de verantwoordelijkheid die wij voelen om Smalbroek te behouden als rustig en ruimtelijk gebied, met optimaal behoud van woongenot, uitvoering van hobby’s, continuering van zorginstelling, en bedrijvigheid, bestaand en voornemend.
  • Participatie is voor ons geen synoniem voor draagvlak creëren maar een middel om tot verantwoorde en afgewogen keuzes en beslissingen te komen.
  • Wij willen de kansen om inhoudelijk te participeren niet missen terwijl de gemeente doorgaat met haar tekeningen, indelingen en uitgangspunten. Binnen dat kader hebben wij behoefte aan kennis en informatie + goede communicatie.
  • Deelname aan het participatieproces kan niet via een mandaat. Het proces gaat inhoudelijk ALLE eigenaren, bewoners en belanghebbenden aan. Zij willen vanaf het begin meepraten en meedenken bij beleid en ontwikkeling in hun eigen woonomgeving, bij de plannen die de gemeente voor hun woonomgeving maakt en bij de uitvoering ervan. ALLEN willen volledig betrokken zijn, een rol hebben in het hele proces, zij hebben duidelijke ideeën, meningen en creativiteit.
  • Geen commitment van onze kant op de aanpak. Inhoud en proces zijn voor ons gescheiden: wij blijven bezwaren tegen het plan van de gemeente om 400 woningen te bouwen op Smalbroek.'

 

Participatiematrix

Opgave en aanleiding.
Het aantal woningzoekenden in de gemeente Midden-Drenthe is groot. Daarom heeft de gemeente zichzelf in de woonvisie als doel gesteld om voor 2030 een groot aantal woningen toe te voegen. Het grootste deel daarvan moet in Beilen komen, aangezien dit de grootste kern is met de meeste voorzieningen en die het best bereikbaar is. Uit het onderzoek van het project Wervend Perspectief Beilen bleek dat de buurtschappen Alting en Smalbroek de meest kansrijke zoekgebieden voor woningbouw rondom Beilen zijn. De komende periode wordt uitgezocht óf en hoe de buurtschappen zich lenen voor woningbouw. Het projectdoel is dan ook: Het bouwen van woningen in Alting en Smalbroek op een manier die past bij de omgeving. Dit is een ontwikkeling die veel impact heeft op de inwoners van Alting en Smalbroek. Daar komt bij dat de gemeente Midden-Drenthe de Wet Voorkeursrecht op percelen van huiseigenaren uit de buurtschappen heeft toegepast, ook dit heeft veel indruk gemaakt. Daarom wil de gemeente Midden-Drenthe in gesprek over wat voor de inwoners belangrijk is als er woningen toegevoegd worden in de buurtschappen. Dit draagt bij aan het projectdoel omdat de inwoners van Alting en Smalbroek kunnen vertellen wat volgens hen past bij de buurtschappen.

Wij hebben tot nu toe geen onderbouwing kunnen vinden over de opgave en aanleiding. Daarmee beschouwen wij de alinea Opgave en aanleiding als onjuist. (toevoeging SIR: dit is de opgave en aanleiding uit de concept participatiematrix, deze is in dit document aangepast)

De gemeente Midden-Drenthe wil zorgvuldig in gesprek over hoe er woningen toegevoegd kunnen worden op een manier die past bij de omgeving. Dit doen we in verschillende fasen over verschillende onderwerpen, zodat dit past bij het proces. In deze toelichting op de matrix staat per fase wie wanneer op welke wijze betrokken wordt om tot een succesvol participatieproces te komen.

Definitiefase

In de definitiefase komen we tot de voorwaarden voor het conceptstedenbouwkundigplan. We doen dit in drie rondes zodat inwoners uit de buurtschappen in de laatste ronde kunnen reageren en aanvullingen voorstellen voor de voorwaarden.

In definitiefase 1a gaat gemeente Midden-Drenthe eerst in gesprek met Stichting Behoud Alting en Buurtvereniging Smalhorst. Hiervoor organiseert de gemeente met beide groepen een intakegesprek. In deze intakegesprekken verkent de gemeente samen met georganiseerde inwoners wat voor de buurtschappen de belangrijkste voorwaarden zijn waar woningbouw en inpassing aan moet voldoen. De gemeente plant deze fysieke afspraak samen met beide partijen.

In definitiefase 1b werkt de gemeente Midden-Drenthe de voorwaarden uit fase 1a uit. Deze vult de gemeente aan met de inhoudelijke kaders voor woningbouw die volgens de expertpartners van belang zijn. Aan het einde van fase 1b ligt er dus een lijst met concept voorwaarden die voor inwoners belangrijk zijn en een lijst met inhoudelijke kaders van expertpartners. Deze lijst concept voorwaarden dient als praatstuk in de volgende ronde, waar deze met inwoners wordt aangescherpt en aangevuld. Randvoorwaarde is dat deze nieuwe versie van de voorwaarden niet mogen botsen met de harde kaders.

In definitiefase 1c gaat de gemeente Midden-Drenthe in voorwaardensessies in gesprek met inwoners van Alting en Smalbroek. Er worden twee sessies georganiseerd, één sessie voor Alting en één voor Smalbroek. Voorafgaand aan de sessies verdelen we de voorwaarden voor woningbouw onder in thema’s en verdelen ze over thematafels. Aan de thematafels scherpen de deelnemers de voorwaarden per tafel aan en vullen deze aan. Daarna wordt de input uit de thematafels met alle deelnemers teruggekoppeld en samengevat. Zo heeft de gemeente aan het einde van deze sessies een beeld aan welke voorwaarden woningbouw in de buurtschappen volgens de inwoners moet voldoen.

Na afloop van de definitiefase deelt de gemeente de definitieve voorwaarden zoals deze in de Nota van Uitgangspunten landen met de inwoners. Daarnaast gaan de ontwerpers aan de slag om met behulp van deze voorwaarden en de doelstellingen van de gemeente een aanzet te doen voor een eerste concept stedenbouwkundigplan.

Ontwerpfase

In de ontwerpfase komen we tot een stedenbouwkundigplan. Ook dit doen we in twee rondes.

In ontwerpfase 2a publiceren we de concepttekeningen op een (nog te bepalen) online platform. Via de nieuwsbrief en andere kanalen worden inwoners van Beilen (en andere geïnteresseerden) uitgenodigd om mee te denken over de concepttekeningen van de buurtschappen. Op het platform kunnen de deelnemers het ontwerp inzien, suggesties geven voor wat ze goed vinden en waarvan ze vinden dat het anders of beter kan en waarom. De ontwerper kiest hierin samen met de gemeente wat ze hiervan overnemen en verwerkt dit tot een nieuw concept.

In ontwerpfase 2b ligt er een nieuw conceptplan, waarin de voorwaarden uit de definitiefase en de suggesties uit de eerste ronde van de ontwerpfase zijn verwerkt. Hierover gaat de gemeente, samen met Land iD, in gesprek met de inwoners van de buurtschappen. Voor beide buurtschappen wordt een aparte bijeenkomst georganiseerd. Waar de gemeente met de inwoners in gesprek gaat over de tekeningen om te kijken of de uitwerking van de voorwaarden klopt met het beeld van de inwoners. Maar ook om de tekeningen verder aan te scherpen zodat het past bij het karakter van de buurtschappen. Aan het einde van de sessies liggen er concrete aanbevelingen voor aanscherpingen van de plannen.

Na de ontwerpfase wordt de inbreng verwerkt in het stedenbouwkundigplan. Aan de deelnemers en andere belangstellenden, wordt teruggekoppeld hoe de plannen eruit komen te zien. Het stedenbouwkundigplan gaat vervolgens ter goedkeuring naar aan de gemeenteraad.